နတ္သွ်င္ေနာင္
မာတိကာ
1 နတ္သွ်င္ေနာင္
2 ရတု ဟူေသာ ေဝါဟာရ
3 အခဏ္းက႑ ပိုင္းျခားခ်က္
4 မူသံုးေစာင္ျခားနားျခင္း
5 ရတုမ်ား
6 အတၳဳပၸတၱိ
7 နတ္သွ်င္ေနာင္ ဗရင္ဂ်ီဘာသာသုိ႔ ဝင္ျခင္း
8 ေနာက္ဆံုးတိုက္ပဲြ
9 သတ္ပံုအေရးအသား
10 ကိုးကား
နတ္သွ်င္ေနာင္
နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ေတာင္ငူ ေ႐ႊနန္းတည္မင္း မင္းရဲသီဟသူႏွင့္ ဟံသာဝတီ ဆင္ျဖဴရွင္မင္းတရား မင္းတရားႀကီး၏ သမီးေတာ္ ခင္ေစာတို႔မွ သကၠရာဇ္ ၉၄၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္ေသာ သားေတာ္ႀကီးျဖစ္သည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ (ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္းတြင္မူ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ သကၠရာဇ္ ၉၄၀-ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္သည္ဟု ေရးသားထားသည္။ အမည္ရင္းမွာ သီဟသူရ ျဖစ္၍ ထိုအမည္ႏွင့္ပင္ နန္းတက္သည္ ဟု ေရးထားသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္၏ ခမည္းေတာ္ ေတာင္ငူ ေရႊနန္းတည္မင္းမွာ မဟာဓမၼရာဇာ ဘဲြ႔အမည္ျဖင့္ နန္းတက္သည္ဟု ဆိုၿပီး နန္းတက္ေသာႏွစ္ကို သကၠရာဇ္ ၉၆၄-ခု ဟု ေရး သားထားသည္။)
နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ငယ္႐ြယ္စဥ္ကပင္ ဆင္စီး ျမင္းစီး၌လည္း ကၽြမ္းက်င္၏။ ဓားခုတ္ လွံထိုး၌လည္း ေတာ္၏။ လုပ္ရည္ႀကံရည္ႏွင့္လည္း ျပည့္စံု၏။ ေစာင္းညႇင္း အတတ္ကိုလည္း ေကာင္းစြာ သီဆိုတီးမႈတ္တတ္သည္။ ငါးဆူဒါယကာ မင္း တရားႀကီး ယိုးဒယားသို႔ ခ်ီတက္လုပ္ႀကံေသာအခါ ၉-ႏွစ္သား အ႐ြယ္မွ်သာရွိေသးေသာ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ တပ္မွဴးအျဖစ္ မိမိခမည္းေတာ္ ေတာင္ငူဘုရင္ ႏွင့္အတူပါရသည္။ တပ္မႀကီး ျပန္လည္ဆုတ္ခြာေသာအခါတြင္ ေတာင္ငူဘုရင္ႏွင့္ သားေတာ္နတ္သွ်င္ေနာင္တို႔ တပ္က ေနာက္ခံတပ္ျပဳ၍ လိုက္လာေသာ ယိုးဒယားတပ္တို႔အား ျပည္လည္သြားေအာင္ တိုက္ခိုက္ေသာေၾကာင့္ ယိုးဒယားတို႔ မလိုက္ႏိုင္ဘဲ ျပန္သြားၾကရသည္။ မိုးေကာင္းေစာ္ဘြား ပုန္ကန္ေသာ အခါတြင္လည္း နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ေတာင္ငူအားႏွင့္ တပ္တစ္တပ္အျဖစ္ျဖင့္ လိုက္ပါတိုက္ခိုက္ရာတြင္လည္း ေအာင္ပြဲရခဲ့သည္။ ထိုအခါနတ္သွ်င္ေနာင္မွာ ၁၂-ႏွစ္သားမွ်ရွိေသးသည္။ ၉၅၄-ခုႏွစ္တြင္ ယိုးဒယားသို႔ ခ်ီတက္ေသာအခါတြင္လည္း ၁၄-ႏွစ္အ႐ြယ္ရွိ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ၿမိဳ႕မွထြက္၍ တိုက္လာေသာ ယိုးဒယားဘုရင္ ျဗနရာဇ္ကို တေရာမုိင္းတက္ အင္းေတာ္အရပ္တြင္ ခုခံတိုက္ခိုက္ရာ ျဗနရာဇ္မခံႏို္င္၍ ၿမိဳ႕တြင္းျပန္ဝင္ရသည္။ ဤတိုက္ပြဲသည္ နတ္သွ်င္ေနာင္၏ ေအာင္ပြဲတစ္ခုျဖစ္သည္။ ငါးဆူ ဒါယကာမင္း ၾကားသိရလွ်င္ မ်ားစြာအားရေတာ္မူ၍ ဆုလာဘ္မ်ားစြာ ေပးသနားေတာ္မူသည္။
သကၠရာဇ္ ၉၆၄-ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္ငူဘုရင္ သီဟသူသည္ ေကတုမတီေ႐ႊနန္းသစ္ကို တည္ေတာ္မူ၍ နန္းတတ္ေတာ္မူသည္။ သားေတာ္အႀကီး နတ္သွ်င္ေနာင္ကို မဟာဥပရာဇာ ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ အိမ္ေရွ႕ႏွင္းေတာ္မူ၍ ဇင္းမယ္ဘုရင္ႏွမေတာ္ အိမ္ေရွ႕မိဖုရားျဖစ္ဖူးေသာ ရာဇဓာတုကလ်ာႏွင့္ စံုဖက္ ေပးအပ္ေတာ္မူသည္။ ရာဇဓာတုကလ်ာကား နတ္သွ်င္ေနာင္ႏွင့္ ၇-လမွ်ေနရ၍ လြန္ေတာ္မူရွာသည္။ ခမည္းေတာ္ နတ္႐ြာစံလြန္ေသာ္ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ၉၇၁-ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္ငူေ႐ႊထီးေ႐ႊနန္းကို သီဟသူရဘြဲ႔ခံျပီး သိမ္းျမန္းစိုးစံေတာ္ မူသည္။ ညီေတာ္ၾကီး ေတာင္ငူမင္းရဲေက်ာ္စြာကို အိမ္ေရွ႕အရာေပးသည္။ သို႔ေသာ္ သကၠရာဇ္ ၉၆၇ တြင္ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းက အင္း၀ကို သိမ္းပုိက္ျပီး ႏွစ္ႏွစ္မွ်အၾကာ သကၠရာဇ္ ၉၆၉၊ တန္ေဆာင္မုန္းလ တြင္ ေတာင္ငူကို တိုက္သည္။
နတ္သွ်င္ေနာင္အေနျဖင့္ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းႏွင့္ တစ္ဦးခ်င္း စီးခ်င္းထိုးရန္ ၾကံေသာ္လည္း အနာစိမ္းေပါက္ကာ ျမင္းေပၚမထုိင္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ လက္ေလ်ာ့ရေလသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူအမ်ား ေဘးမွလႊြတ္ရန္အတြက္ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းထံ လက္နက္ခ် အညံ့ခံရေလသည္။ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းလည္း ေတာင္ငူနန္းကို မွန္ကင္းအထြဋ္ခ်ျပီး နတ္သွ်င္ေနာင္ကိုပင္ လက္ေအာက္ခံ ဘုရင္အျဖစ္ထားခဲ့၍ ရေဝရွင္ေထြး၊မင္းေဇယ်ရႏၲမိတ္၊ရွင္သံခို စာဆိုပညာရွင္မ်ားကို အင္းဝေနျပည္ေတာ္သို႔ မင္းတရားႀကီး ေခၚေဆာင္သြားေလသည္။ သန္လ်င္စား ငဇင္ကာသည္ သစၥာေတာ္ေဖာက္ဖ်က္၍ ေတာင္ငူကို တိုက္ခိုက္ၿပီး နတ္သွ်င္ေနာင္အား မိဖုရားအေႁခြအရံႏွင့္အတူ သန္လ်င္သို႔ ေခၚေဆာင္သြားရာ အေနာက္ဖက္လြန္မင္း စုန္ဆင္းလာ၍ သန္လ်င္ကို တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ေသာအခါ သန္လ်င္စားငဇင္ကာႏွင့္ နတ္သွ်င္ေနာင္ တို႔ပူးေပါင္း၍ သစၥာေဖာက္သည္ကို စစ္ေမးသိရွိရေသာေၾကာင့္ ၂-ဦးလံုးကိုပင္ ၉၇၅-ခုႏွစ္ တန္ခူးလျပည့္ေက်ာ္ ၃-ရက္စေနေန႔၌ ကြပ္မ်က္ေလသည္။ က်န္ရစ္သည့္ အေလာင္းကို ညီေတာ္တစ္ပါးျဖစ္သည့္ ေတာင္ငူ မင္းရဲေက်ာ္ထင္က ျမဳပ္ႏွံေပးသည္။
ရတု ဟူေသာ ေဝါဟာရ
ရတုဟူသည္ သကၠဋဘာသာ - ရိတု မွ ပ်က္လာေသာ ရတုလည္း ရွိသည္။ ျမန္မာဘာသာ ေပါရာဏသက္သက္ ရတုလည္း ရွိသည္။ သကၠဋဘာသာ - ရိတု မွာ 'အခါရာသီ' ဟူေသာ အနက္ရသည္။ ျမန္မာဘာသာ ရတုမွာ "သဘင္" ဟူေသာအနက္၊ "အခမ္းအနား" ဟူေသာအနက္၊ "အေျခအေန" ဟူေသာအနက္၊ သံုးမ်ိဳးရသည္။ ဤသို႔ ဌာနအားျဖင့္ သံုးစားကဲြျပားလ်က္ ရွိရာ အၾကင္အဖဲြ႔တခုသည္ အမ်ားႏွင့္စပ္ဆုိင္လွ်င္ ထုိအဖဲြ႔မ်ိဳးမွာ 'သဘင္' အနက္ရ၏။ အမ်ားႏွင့္ မစပ္ဆုိင္ဘဲ တဦး တေယာက္ အတြက္တည္းသာ စပ္ဆုိလွ်င္ 'အခမ္းအနား'၊ ပကတိျဖစ္ထြန္းသည့္ သဘာဝဓမၼ အေျခအေနမ်ားကို ျပလွ်င္ "အေျခအေန" သေဘာေပါက္ေရာက္သည္ ဟူ၍ ယူဆၾက၏။ ျမန္မာစာေပတြင္ ပုဂံေခတ္အတြင္းကပင္ ရတုကဗ်ာမ်ား ေပၚေပါက္ေနသည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆဘြယ္ျဖစ္သည္။ ပုဂံေခတ္ ေပၚ ရတုမ်ားကို မ်က္ဝါးထင္ထင္ မေတြ႔ရွိၾကျငားေသာ္လည္း ရတုသေဘာ သက္ဝင္ေသာ လကၤာတိုကေလးမ်ားကို ေတြ႔ရွိရျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ပုဂံေခတ္ေပၚေက်ာက္စာမ်ားတြင္ ကာရန္အစပ္အဟပ္ညီေသာ အဖဲြ႔ကေလးမ်ားကို ေတြ႔ရ ျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ထုိ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္မွာ မွားသည္ဟု မဆိုႏိုင္ေပ။ ဥပမာ ျပရမည္ဆုိေသာ္ သကၠရာဇ္ ၅၃၆ ခုႏွစ္ နရပတိစည္သူမင္းႀကီးလက္ထက္တြင္ မင္းယဥ္နရသိခၤ၏ အထိန္းေတာ္ အနႏၱသူရိယအမတ္သည္ မင္းျပစ္မင္းဒဏ္ ရာဇသံေၾကာင့္ ေသရအံ့ဆဲဆဲတြင္ ေရးခဲ့ေသာ ... "သူတည္းတေယာက္၊ ေကာင္းဘုိ႔ေရာက္မူ၊ သူတေယာက္မွာ၊ ပ်က္လင့္ကာသာ၊ ဓမၼတာတည္း" အစရွိသည့္ လကၤာတိုကေလးကို ဖဲြ႔ဆိုခဲ့သည္ကို ေထာက္၍လည္းေကာင္း၊ ထိုေခတ္ထိုကာလေလာက္ပင္ ဖဲြ႔ဆိုသည္ဟု ယူဆအပ္ေသာ ... "သိုးကေလ။ ။ပုပၸါးနတ္ေတာင္၊ အေခါင္ျမင့္မား၊ စံုေတာဖ်ား၌၊ နံ႔ရွားႀကိဳင္လြင့္၊ ခါတန္ပြင့္သည္၊ ေရႊႏွင့္ယိုးမွား၊ ပန္းစံကား" အစရွိသည့္ ပုပၸါးနတ္ေတာင္ဘဲြ႔ လကၤာသည္လည္းေကာင္း၊ ထုိ႔ျပင္ က်စြာမင္းလက္ထက္ ဖဲြ႔ဆုိသည္ဟု ယူဆအပ္ေသာ ... "ျမကန္သာ။ ။ေတာင္က်ေခ်ာင္းေတး၊ ေရဝင္ေျပးလွည့္၊ ေရေအးၾကည္စြာ၊ ကန္ပိုင္မာလ်က္၊ ၾကာေပါင္းထံုထံု၊ ငွက္မ်ိဳးစံုသည္၊ ဘံုဝတႎက၊ နႏၵာေပေလာ၊ တူစြဟုတၱာ။" အစရွိေသာ 'ျမကန္ဘဲြ႔' လကၤာတိုကေလးသည္လည္းေကာင္း၊ ပဒေလးလံုး၊ ပဒသံုးလံုးျဖင့္ အစခ်ီ၍ ေလးလံုးစပ္ ကာရန္ ျဖင့္ ဖဲြ႔ဆုိၿပီးလွ်င္ အခ်အပိုဒ္တြင္လည္း ရွစ္လံုး၊ ခုနစ္လံုး စသည္ျဖင့္ ခ်ဆိုဖဲြ႔ႏဲြ႔သည္ျဖစ္၍ လကၤာဟုပင္ တပ္အပ္ေခၚေသာ္ လည္း စင္စစ္ေသာ္ကား ရတုသေဘာ သက္ဝင္သည္ဟု ဆုိရေပမည္။ စင္စစ္အားျဖင့္ ရတုသည္ လကၤာမွေပါက္ပြားလာေသာ ကဗ်ာအဖဲြ႔အႏြဲ႔ျဖစ္သည္။ သုိ႔ေသာ္ လကၤာကဲ့သို႔ မဟုတ္မူ၍ ဖဲြ႔ဆိုရာ တြင္လည္း စည္းစံနစ္ရွိသည္။ လကၤာ၌ ပုဒ္ေရေပါင္း ဖဲြ႔လိုသမွ် ဖဲြ႔ႏုိင္သည္။ အဖ်ားခ်တြင္လည္း စာလံုးေရ အကန္႔အသတ္ မရွိ၊ ရတုတြင္ကား တပိုဒ္တည္းဖဲြ႔စပ္လွ်င္ ဧကပိုဒ္၊ ႏွစ္ပိုဒ္ဖဲြ႔စပ္လွ်င္ အျဖည့္ခံ၊ သံုးပိုဒ္ဖဲြ႔စပ္လွ်င္ ပိုဒ္စံု ဟူ၍ ေခၚဆုိသည္။ သံုးပိုဒ္ထက္ပို၍လည္း မဖဲြ႔ႏဲြ႕ၾကေခ်။ တပိုဒ္ တပိုဒ္တြင္လည္း ပဒ အေရအတြက္အားျဖင့္ "၁၀၈" ပဒထက္ ပိုမုိ၍ မဖြဲ႔ၾကေခ်။ အဖ်ားခ်မ်ားတြင္လည္း (၇)လံုး၊ (၉)လံုး၊ (၁၁)လံုး၊ (၁၅)လံုး၊ (၁၉)လံုး စသည္ျဖင့္ အဖ်ားခ်စာလံုး အေရအတြက္ သီးသန္႔ ထားသည္။
သကၠရာဇ္ ၇၀၀ ေက်ာ္ေလာက္တြင္ ရတုကဗ်ာအဖဲြ႔မွန္ဟု ဆုိအပ္ေသာ စတုရဂၤဗလ အမတ္ေရးသည့္ ... ေရႊဘြားေတာ္ေအာက္၊ ကၽြန္၏ေလွ်ာက္ျဖင့္၊ မေလွ်ာက္ဝံ့ဝံ့၊ ေလွ်ာက္ဝံ့ဝံ့တည့္၊ ေၾကာက္ရြံ႕လ်က္ပင္၊ စက္ေရႊစင္ကို၊ ထိပ္ျပင္ပန္းႏွယ္၊ ဆင္းစမၸယ္လ်က္၊ အစခ်ီေသာရတုကို ျမန္မာစာေပနယ္ပယ္တြင္ ေရွးဦးစြာေတြ႔ရသည္။ ေတြ႔ရွိရသမွ် ရတုတို႔တြင္ အထက္ပါ စတုရဂၤဗလ အမတ္ ေရးသည့္ ရတုသည္ပင္လွ်င္ အေဟာင္းဆံုးရတုဟူ၍ ဆုိရေပမည္။ သုိ႔ေသာ္ ထိုရတုသည္ မယ္ဘဲြ႔၊ ေမာင္ဘဲြ႔ မဟုတ္ေပ။ ျမတ္စြာဘုရား၏တရားေတာ္အေၾကာင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေရးသားထားေသာ ဓမၼသေဘာသက္ဝင္သည့္ ရတု ျဖစ္သည္။
အင္းဝေခတ္မွ အစျပဳ၍ ရတုနယ္ပယ္သည္ က်ယ္ဝန္းလာသည္။ ထုိေခတ္တြင္ မယ္ဘဲြ႔၊ ေမာင္ဘဲြ႔၊ ေက်းေစရတုမ်ား ေပၚေပါက္ လာေခ်ၿပီ။ သကၠရာဇ္ ၉၀၀-ေက်ာ္ေလာက္တြင္ ရတုနဝေဒးႀကီးဟု ေက်ာ္ေစာထင္ရွားေသာ စစ္ကိုင္း ေထာင္သင္းမွဴးသည္ ရတုပုဒ္ေရေပါင္း ၃၀၀-နီးပါးမွ်ကို စပ္ဆုိဖဲြ႔ႏဲြ႔ခဲ့သည္။ ထုိေနာက္ ေတာင္ငူေခတ္တြင္ ရတုကဗ်ာအဖဲြ႔ သည္ မ်ားစြာ ေခတ္စားလာၿပီးလွ်င္ လူပုဂၢိဳလ္တို႔ အမ်ားအျပားဖဲြ႔ဆုိလာၾကသျဖင့္ ထုိေတာင္ငူေခတ္ကို ရတုေခတ္ႀကီး ဟူ၍ လည္း ေခၚတြင္ေလသည္။
အခဏ္းက႑ ပိုင္းျခားခ်က္
ဤ 'နတ္သွ်င္ေနာင္ရတု' မ်ားကို ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝရာ၌ အမွတ္အသားလြယ္ကူေစျခင္းငွာ ေအာက္ပါအတုိင္း အခဏ္းႀကီး ၆-ခဏ္း ခဲြျခား၍ စီစဥ္အပ္ပါသည္။
အခန္း(၁) တြင္ ဘုရားတုိင္ရတုမ်ား ပုဒ္ေရ (၁၉)အခန္း (၂) တြင္ ရာသီဘဲြ႔ရတုမ်ား ပုဒ္ေရ (၂၆)၊ ထုိရာသီဘဲြ႔ရတုမ်ားတြင္ ေႏြဘဲြ႔ရတုမ်ား၊ မိုးဘဲြ႔ရတုမ်ား၊ ေဆာင္းဘဲြ႔ရတု မ်ားကို တေပါင္းတ႐ံုးတည္း ထည့္သြင္းပါသည္။အခန္း (၃) တြင္ သစၥာတိုင္ရတုမ်ား ပုဒ္ေရ (၅)၊ ဤအခဏ္းပါ ရတုတုိ႔တြင္ မင္းသားက မင္းသၼီးအား အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျမႇာက္ပင့္ ဖဲြ႔ဆုိ၍ သစၥာထားေသာ သေဘာမ်ိဳးသက္ဝင္ေသာေၾကာင့္ သစၥာတိုင္ဘဲြ႔ ဟူေသာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အခဏ္း သီးျခား ခဲြထုတ္ ထည့္သြင္းရပါသည္။
အခန္း (၄) တြင္ စစ္ခ်ီရတုမ်ား ပုဒ္ေရ (၆)၊ ဤစစ္ခ်ီရတုမ်ားတြင္ စစ္ခ်ီအေမွ်ာ္စိုက္၊ စစ္ခ်ီပူပံုဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးခဲြျခားေရးသားပါ သည္။ မင္းသၼီးကေမာင္ေတာ္အားစစ္စခန္းမွမျပန္လာႏိုင္သည့္အတြက္ေမွ်ာ္မွန္းစိုက္ေခၚသည့္ ေမာင္ဘဲြ႔ ရတုမ်ိဳးကို "စစ္ခ်ီအေမွ်ာ္စိုက္" ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ေမာင္ေတာ္မင္းသားကလည္း မင္းသၼီး ရပ္ဌာန္သို႔ စစ္ေရးစစ္ရာေၾကာင့္ မျပန္ႏုိင္ေသးသည္ျဖစ္ရာ ႏွစ္မေတာ္ မင္းသၼီးအတြက္ ပူပင္သည့္ သေဘာမ်ိဳး သက္ဝင္သည့္ မယ္ဘဲြ႔ရတုမ်ားကို "စစ္ခ်ီမူပံု" ဟူ၍လည္းေကာင္း သီးျခားစီစဥ္ လုိက္ရ ပါသည္။အခန္း (၅) တြင္ ေက်းေစရတုမ်ား ပုဒ္ေရ (၁၁)၊ ဤအခဏ္းတြင္ သစၥာတိုင္ေက်းေစ၊ ထိုးကြင္းဘဲြ႔ေက်းေစ၊ ကုလီသဘင္ ဘဲြ႔ ေက်းေစ၊ အစရွိသည္ျဖင့္ ေက်းတမန္ေစသည့္ ရတုမ်ားကို ႐ံုးစု၍ စီစဥ္ခဲြျခားထားပါသည္။
အခန္း (၆) တြင္ ေနာက္ဆက္တဲြရတုမ်ား ပုဒ္ေရ (၅)၊ ဤအခဏ္းတြင္ မူတည္ရင္းစာအုပ္ႏွင့္ (မ)မူတြင္ မပါဘဲ (ရ)မူတြင္ သာ ေတြ႔ရေသာ ရတုစာကိုယ္မ်ားကို သီးျခားစီစဥ္ထားပါသည္။ ဤအခဏ္းပါရတုမ်ားသည္ နတ္သွ်င္ေနာင္၏ ၾသဇ အာေဘာဂ ျဖစ္မည္ မျဖစ္မည္ကို သုေတသီပုဂၢိဳလ္တုိ႔ ခ်င့္ခ်ိန္ေစလိုျခင္း အလုိ႔ငွာ ထည့္သြင္းအပ္ပါသည္။
ေအာက္ပါမူသံုးေစာင္ကိုသာ ေရြးခ်ယ္၍ တအုပ္ကို မူရင္းတည္ၿပီးလွ်င္ က်န္စာအုပ္ မူႏွစ္ေစာင္ႏွင့္ တုိက္ဆုိင္ ျပင္ဆင္ျခင္း ျပဳပါသည္။ #ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆူးေလဘုရားလမ္း ျမန္မာ့က်က္သေရစာပံုႏွိပ္တုိက္တြင္ ၁၉၂၁ - ခုႏွစ္က ႐ိုက္ႏွိပ္ေသာ စာအုပ္မူ တေစာင္ #ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ၃၃-လမ္း ဟံသာဝတီ စာပံုႏွိပ္တုိက္တြင္ ၁၉၂၈ - ခုႏွစ္က ႐ိုက္ႏွိပ္ေသာ စာအုပ္မူ တေစာင္ #မႏၱေလးၿမိဳ႕ ဟံသာဝတီ ပိဋကတ္စာပံုႏွိပ္တုိက္တြင္ ၁၉၂၀ - ခုႏွစ္က ႐ိုက္ႏွိပ္ေသာ စာအုပ္မူ တေစာင္
အထက္ပါစာအုပ္မူ ၃-ေစာင္တုိ႔အနက္ ရန္ကုန္ ျမန္မာ့ၾကက္သေရ စာပံုႏွိပ္တုိက္ထုတ္ စာအုပ္မူမွာ သတ္ပံု ကာရန္ အေနအထားမွစ၍ အျခားမူႏွစ္ေစာင္ထက္ သပ္ရပ္မွန္ကန္သည္ျဖစ္ရကား ထိုမူကို မူရင္းတည္ၿပီးလွ်င္ က်န္မူႏွစ္ေစာင္ႏွင့္ ညိႇႏိႈင္းတိုက္ဆုိင္ ျပင္ဆင္လုိက္ရပါသည္။ မွာထားခ်က္ - မူကဲြထုတ္ရာ၌ ရတုစာကိုယ္မ်ား၏ေအာက္ေျခတြင္ ... #ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဟံသာဝတီ စာပံုႏွိပ္တုိက္ထုတ္ စာအုပ္မူကို (ရ) အမွတ္အသား။ #မႏၱေလးၿမိဳ႕ ဟံသာဝတီ ပိဋကတ္ပံုႏွိပ္တိုက္ထုတ္ စာအုပ္မူကို (မ) အမွတ္အသား။ #(ရ) မူတြင္သာပါ၍ (မ) မူတြင္မပါေသာ အပိုစာပိုဒ္မ်ားကို [ ] ေထာင့္ကြင္းတြင္ထည့္သြင္း၍ ခဲြျခား မွတ္သား ထားေပ၏။
မူတည္ရင္း ျမန္မာ့ၾကက္သေရတုိက္ထုတ္ စာအုပ္မူႏွင့္ မႏၱေလး ဟံသာဝတီပိဋကတ္တုိက္ထုတ္ စာအုပ္မူတုိ႔မွာ တမူႏွင့္ တမူ မ်ားစြာ ထူးျခားကဲြျပားျခင္း မရွိလွေပ။ ဤသည္တုိ႔ကို ေထာက္လွ်င္ ထိုမူႏွစ္ေစာင္လံုးသည္ ေပမူရင္း တေစာင္တည္းမွ ကူးယူၾကဟန္တူ၏။ ရန္ကုန္ ဟံသာဝတီ ပိဋကတ္စာပံုႏွိပ္တုိက္ထုတ္ (ရ)မူ ၌ကား အထက္ေဖာ္ျပပါမူႏွစ္ေစာင္တုိ႔တြင္ ပါရွိသည့္ အခ်ိဳ႕ရတုမ်ားကိုပင္ မေတြ႔ရသည့္ျပင္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရတုမ်ား၏ တတိယပုိဒ္ပါ စကားမ်ားကိုလည္း အျခား မူ ႏွစ္ေစာင္ရွိ ရတုမ်ား၏ ဒုတိယပိုဒ္မ်ား၌သာ ေတြ႔ရွိရေလသည္။
ရတုစာကိုယ္၏ အေရအတြက္မွာ ၆၇-ပုဒ္စီ အညီအမွ် ရွိၾကေသာလည္း မူတည္ရင္းစာအုပ္ႏွင့္ (မ)မူတြင္ မပါေသာ ရတု စာကိုယ္ ၅-ပုဒ္ကို (ရ)မူတြင္ ေတြ႔ရျပန္သျဖင့္ ထိုစာကိုယ္တို႔ကို အခဏ္းသီးျခား၍ ေနာက္ဆက္တဲြတြင္ ေဖာ္ျပလိုက္သည္။ ထို စာကိုယ္ ၅-ပုဒ္တုိ႔တြင္ ျပည္နဝေဒးဆို ရတုတပုဒ္လည္း ပါဝင္ေနေပသည္။ မူတည္ရင္းစာအုပ္ႏွင့္ (မ)မူ ႏွစ္ေစာင္တြင္ လည္း နဝေဒးဆုိသည္ဟုအယူရွိေသာ ရတုႏွစ္ပုဒ္ (ရာသီဘဲြ႔မ်ားတြင္ၾကည့္) အျပင္ ေတာင္ငူမင္း အငယ္ စာ၊ မင္းရဲနရာ စာ၊ မင္းရဲေက်ာ္ထင္စာ၊ ရွင္ဝိစိတၱာလကၤာရ စာ စသည္ျဖင့္ မည္သူ႔စာဟူ၍ အမွန္က်နမသိသာေသးေသာ ရတုပုဒ္ေရ ၄-ပုဒ္ ပါဝင္ေနေသးသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္ဖဲြ႔ဆိုသည့္စာ ျဖစ္ႏုိင္မည္၊ မျဖစ္ႏိုင္မည္ကို ထိုစာတုိ႔၏ ၾသဇ အာေဘာဂတုိ႔ကို ခ်င့္ခ်ိန္ ေထာက္ဆ၍ ပညာရွိတုိ႔ ဆံုးျဖတ္သင့္ၾကသည္။
ရတုမ်ား
နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ေစာင္းညႇင္း တီးမႈတ္မႈ၌ လိမၼာလွသည့္ျပင္ ကဗ်ာဖဲြ႔ဆိုသီကံုးမႈ၌လည္း ဝါသနာထံုသည္။ ျမန္မာျပည္၌ အထြတ္အျမတ္သို႔ေရာက္ေတာ္မူၾကေသာ မင္းအေပါင္းတို႔အနက္ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ကဗ်ာလကၤာဖဲြ႔ဆိုမႈ၌ ကၽြမ္းက်င္လိမၼာေသာ ဘုရင္စာဆိုတဦးျဖစ္သည္။ ထုိမင္း၏ကဗ်ာမ်ားသည္ မ်ားစြာႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔နက္နဲလွ၍ ၾသဇဂုဏ္ လည္း ေျမာက္လွေပသည္။ ကဗ်ာသီကံုးဖဲြ႔ႏဲြ႔မႈတြင္ သိမ္ေမြ႔နက္နဲေသာ ဉာဏ္ျဖင့္ ဆန္းျပားစြာ ဖဲြ႔တတ္သည္ႏွင့္အမွ် အရာရာ၌ပင္ လြန္စြာဆန္းျပားတတ္ေသာ ဉာဏ္ပရိယာယ္ကိုသံုးစဲြလြန္းလွ၍ တခါတရံ အေမွာက္အမွားႏွင့္ ေတြ႔ၾကံဳေတာ္ မူရ ရွာေလသည္။ မင္းသားသည္ ငယ္စဥ္ကပင္ ဇင္းမယ္ဘုရင္ႏွမေတာ္ ရာဇဓာတုကလ်ာမင္းသၼီးႏွင့္ ရည္ငံရင္းရွိသည့္ အတိုင္း ကဗ်ာဖဲြ႔ဆိုရာ၌လည္း ထိုမင္းသၼီးကို ရည္ရြယ္ဖဲြ႔ဆိုသည္သာ မ်ားသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ရတုမ်ားကို ေရးရာ၌ အျခားဆရာမ်ားႏွင့္ မတူ၊ ဖြဲ႔ႏြဲ႔ပံု လြန္စြာဆန္းျပားသည္။ ဘုရားတိုင္ ရတုမ်ား၊ သစၥာတိုင္ ရတုမ်ား၊ မယ္ဘြဲ႔ ေမာင္ဘြဲ႔ ရတုမ်ား၊ စစ္ခ်ီ ရတုမ်ား၊ မိုဃ္းေတာ ရတုမ်ား၊ ထိုးကြင္းဖြဲ႔ ရတုမ်ား၊ ဂူလီသဘင္ဖြဲ႕ရတုမ်ား ျဖစ္သည္။
နတ္သွ်င္ေနာင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍မူ “ထိုမင္းကား ရတုဆိုျခင္း သိမ္ေမြ႔၏။ ဂမီၻရဉာဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံု၏။ အက်င့္ႏွလံုးေသာ္ကား ေကာက္က်စ္ ဆန္းျပား၏။” ဟုရာဇဝင္ႀကီး၌ မွတ္ခ်က္ခ်ထားသတည္း။
အတၳဳပၸတၱိ
ရတုကဗ်ာဖဲြ႔ဆိုမႈတြင္ တံခြန္စိုက္ျဖစ္ေသာ ေတာင္ငူဘုရင္ နတ္သွ်င္ေနာင္ မင္းသားသည္ ဟံသာဝတီ ဆင္ျဖဴမ်ားရွင္ မင္းတရားႀကီး၏ ေျမးေတာ္ျဖစ္၍ သကၠရာဇ္ ၉၄၆-ခုႏွစ္တြင္ ေတာင္ငူနန္းကို စိုးစံေတာ္မူေသာ ေရႊနန္းတည္မင္း ေခၚ မင္းရဲ သီဟသူ၏ သားေတာ္ႀကီး ျဖစ္ေလသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ဟံသာဝတီ ဆင္ျဖဴမ်ားရွင္ မင္းတရားႀကီး၏ ညီေတာ္ ေတာင္ငူဘုရင္ မင္းေခါင္ႏွင့္ ေလးကၽြန္းမိဖုရားတို႔ သင့္ျမတ္ရာတြင္ မင္းရဲသီဟသူ ေခၚ ေတာင္ငူေရႊနန္းတည္ မင္းတရားကို ျမင္သည္။ ထို ေရႊနန္းတည္မင္းကို ဟံသာဝတီ ဆင္ျဖဴမ်ားရွင္ မင္းတရားႀကီး၏ မိဖုရားျဖစ္သူ အင္းဝေရႊနန္းေၾကာ့ရွင္မင္း၏ သၼီးေတာ္ သီရိဘုန္းထြတ္၊ ဘဲြ႔ေတာ္ စႏၵာေဒဝီ မိဖုရားႀကီးမွ ျမင္ေသာ သၼီးေတာ္ ခင္ေစာႏွင့္ သင့္ျမတ္ေစရာတြင္ သားေတာ္ႀကီး နတ္သွ်င္ေနာင္ ႏွင့္ ညီေတာ္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ၊ မင္းရဲသီဟသူ၊ မင္းရဲေက်ာ္ထင္ တုိ႔ကို ဖြားျမင္ေတာ္မူသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္၏ ဘြားသကၠရာဇ္ကိုကား အတိအက် မသိရေပ။
(ျမန္မာ့စြယ္စံုက်မ္းတြင္မူ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ သကၠရာဇ္ ၉၄၀-ျပည့္ႏွစ္တြင္ ဖြားျမင္သည္ဟု ေရးသားထားသည္။ အမည္ရင္းမွာ သီဟသူရ ျဖစ္၍ ထိုအမည္ႏွင့္ပင္ နန္းတက္သည္ ဟု ေရးထားသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္၏ ခမည္းေတာ္ ေတာင္ငူေရႊနန္းတည္မင္းမွာ မဟာဓမၼရာဇာ ဘဲြ႔အမည္ျဖင့္ နန္းတက္သည္ဟု ဆိုၿပီး နန္းတက္ေသာႏွစ္ကို သကၠရာဇ္ ၉၆၄-ခု ဟု ေရးသားထားသည္။)
နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ မင္းသားငယ္ဘဝကပင္ ဆင္စီး၊ ျမင္းစီး၊ ထားခုတ္၊ လွံထိုး အမ်ိဳးမ်ိဳး တတ္ေျမာက္ေတာ္မူသျဖင့္ လက္႐ံုးရည္ျဖင့္ အမႈေတာ္ထမ္းရာတြင္ မ်ားစြာထင္ရွားေက်ာ္ေစာလွေသာ မင္းသားျဖစ္သည္သာမက ခမည္းေတာ္ ေရႊနန္း တည္မင္း အားကိုးအားထားရာ ညာလက္႐ံုးတဖက္လည္း ျဖစ္ေလသည္။ ထိုမင္းသား၏ လက္႐ံုးရည္ကို ယံုၾကည္ကိုးစား ေတာ္မူသျဖင့္ ဟံသာဝတီဘုရင္ ငါးဆူဒါယကာမင္းသည္ နတ္သွ်င္ေနာင္အား မ်ားစြာ ေျမႇာက္စားေတာ္မူၿပီးလွ်င္ သကၠရာဇ္ ၉၄၉-ခုႏွစ္အတြင္း ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ယိုးဒယားသုိ႔ ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ေတာ္မူရာ၌လည္း နတ္သွ်င္ေနာင္အား ေတာင္ငူတပ္ တြင္ တပ္မွဴးခန္႔၍ ထည့္ေတာ္မူသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္ ႀကီးမွဴးေသာ ေတာင္ငူတပ္သည္ ယိုးဒယားမင္း ျဗဲနရာဇ္၏ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တေရာမုိင္းတက္ အင္းေတာ္အရပ္တြင္ ေတြ႔ၾက၍ နတ္သွ်င္ေနာင္တုိ႔က အေရးသာၾကေၾကာင္း ငါးဆူ ဒါယကာမင္း ၾကားသိရလွ်င္ မ်ားစြာအားရေတာ္မူ၍ ဆုလာဘ္မ်ားစြာ ေပးသနားေတာ္မူသည္။
နတ္သွ်င္ေနာင္ မင္းသား၏ ခမည္းေတာ္ မင္းရဲသီဟသူသည္ သကၠရာဇ္ ၉၆၄-ခုႏွစ္ နတ္ေတာ္လတြင္ ေတာင္ငူေရႊနန္းကို အသစ္ထပ္မံ ဘန္ဆင္းေတာ္မူ၍ ေတာင္ငူဘုရင္ဟူေသာအမည္ျဖင့္ စိုးစံေတာ္မူသည္။ ေရႊနန္းတည္သည္ကို အစဲြျပဳ၍ လည္း ေရႊနန္းတည္မင္းဟု ေခၚသည္။ အထြတ္အျမတ္သို႔ေရာက္သည့္အခါတြင္ သားေတာ္ႀကီး နတ္သွ်င္ေနာင္မင္းသားကို မဟာဥပရာဇာ ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ အိမ္ေရွ႕ႏွင္းေတာ္မူ၍ ဇင္းမယ္ဘုရင္ႏွမေတာ္ ရာဇဓာတုကလ်ာႏွင့္လည္း စံုဘက္ ေတာ္မူသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္သည ္ေစာင္းညႇင္း တီးမႈတ္မႈ၌ လိမၼာလွသည့္ျပင္ ကဗ်ာဖဲြ႔ဆိုသီကံုးမႈ၌လည္း ဝါသနာထံုသည္။
ျမန္မာျပည္၌ အထြတ္အျမတ္သို႔ေရာက္ေတာ္မူၾကေသာ မင္းအေပါင္းတို႔အနက္ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ကဗ်ာလကၤာဖဲြ႔ဆိုမႈ၌ ကၽြမ္းက်င္လိမၼာေသာ ဘုရင္စာဆိုတဦးျဖစ္သည္။ ထုိမင္း၏ကဗ်ာမ်ားသည္ မ်ားစြာႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔နက္နဲလွ၍ ၾသဇဂုဏ္ လည္း ေျမာက္လွေပသည္။ ကဗ်ာသီကံုးဖဲြ႔ႏဲြ႔မႈတြင္ သိမ္ေမြ႔နက္နဲေသာ ဉာဏ္ျဖင့္ ဆန္းျပားစြာ ဖဲြ႔တတ္သည္ႏွင့္အမွ် အရာရာ၌ပင္ လြန္စြာဆန္းျပားတတ္ေသာ ဉာဏ္ပရိယာယ္ကိုသံုးစဲြလြန္းလွ၍ တခါတရံ အေမွာက္အမွားႏွင့္ ေတြ႔ၾကံဳေတာ္ မူရ ရွာေလသည္။ မင္းသားသည္ ငယ္စဥ္ကပင္ ဇင္းမယ္ဘုရင္ႏွမေတာ္ ရာဇဓာတုကလ်ာမင္းသၼီးႏွင့္ ရည္ငံရင္းရွိသည့္ အတိုင္း ကဗ်ာဖဲြ႔ဆိုရာ၌လည္း ထိုမင္းသၼီးကို ရည္ရြယ္ဖဲြ႔ဆိုသည္သာ မ်ားသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္မင္းသားသည္ သကၠရာဇ္ ၉၇၀-ခုႏွစ္ ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္ ၆-ရက္ ေသာၾကာေန႔တြင္ ဘခင္၏အ႐ိုက္အရာ ျဖစ္ေသာ ေရႊထီးေရႊနန္းကို စိုးစံေတာ္မူသည္။ ထုိႏွစ္တြင္ပင္ အဝမင္းျပည္ေသာ အေနာက္ဘက္လြန္ မင္းတရားသည္ ေတာင္ငူသို႔ ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ေတာ္မူေလသည္။ ေတာင္ငူဘုရင္ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ စစ္သည္အလံုးအရင္း အင္အား ရွိသမွ်ႏွင့္ ခံေတာ္မူသည္။ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ကို ရန္သူ အဝမင္း၏တပ္ေတာ္မ်ားက ဝိုင္းဝန္းပိတ္ဆို႔ထားသျဖင့္ ၿမိဳ႕တြင္းသားတုိ႔ အစာေရစာ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးၾကသည္ႏွင့္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕ ျပာႆာဒ္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ႏွင့္ ညီေတာ္ မင္းသားမ်ားကပါ အညံ့ခံမွ သင့္မည္ထင္ေၾကာင္းႏွင့္ ေနာင္ေတာ္ ေတာင္ငူဘုရင္ကို ေလွ်ာက္တင္ၾကပါေသာ္လည္း ပ႒မေသာ္ ေတာင္ငူ ဘုရင္က တင္းမာလ်က္ပင္ ရွိေနေသးသည္။ ေနာက္မွ အားမတန္ မာန္ေလ်ာ့၍ အညံ့ခံၿပီးလွ်င္ ၿမိဳ႕ေတာ္ကိုအပ္ရသည္။ အေနာက္ဘက္လြန္မင္းသည္ ေတာင္ငူကို အလိုျပည့္ေသာ္ မင္းညီမင္းသားမ်ားႏွင့္တကြ မွဴးမတ္ေသနာပတိတုိ႔အား သစၥာ ေတာ္ေပးသည္။ ေတာင္ငူဘုရင္ကိုလည္း သစၥာေတာ္ေပး၍ ေတာင္ငူနန္းကို မွန္ကင္းခ်ၿပီးလွ်င္ လက္ေအာက္ဘုရင္ခံငယ္ အျဖစ္ စိုးမိုးေစရန္ ၿမိဳ႕ကို အပ္ႏွင္းေတာ္မူသည္။
အေနာက္ဘက္လြန္မင္းတရားႀကီးသည္ အေရးေတာ္ၿပီး၍ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ ျပန္ေတာ္မူလွ်င္ ေတာင္ငူဘုရင္က ေစာင္းတတ္၊ ညႇင္းတတ္သူတုိ႔အား လက္ေဆာင္အျဖစ္ျဖင့္ ေပးလိုက္သည္။ (ဤသည္တြင္ ရေဝရွင္ေထြး၊ မင္းေဇယ်ရႏၱမိတ္၊ ရွင္သံခုိ တုိ႔သည္ ဟံသာဝတီသုိ႔ လုိက္ပါသြားၾကရကုန္သည္ဟု ဆုိသည္)။ ဘုိးေတာ္ ဟံသာဝတီ ဆင္ျဖဴရွင္မင္းတရားႀကီး လက္ထက္ေတာ္တြင္ သိန္းဃိုဠ္ကၽြန္းမွ ေရာက္ေသာ သပိတ္ေတာ္ စြယ္ေတာ္ျမတ္တို႔ကို ၉၆၁-ခုႏွစ္ ငါးဆူဒါယကာႏွင့္ ေတာင္ငူဘုရင္တုိ႔ အေရးေတာ္ၿပီးၾကလွ်င္ ေတာင္ငူ ေကတုမတီသို႔ ေဆာင္ယူ၍ လႊတ္ေတာ္ေရွ႕တြင္ ေရႊျပႆာဒ္ႏွင့္ တင္ထားကိုးကြယ္လ်က္ ရွိသည္ကိုလည္း ရတနာျပႆာဒ္တြင္ တင္၍ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ အေနာက္ဘက္လြန္မင္း ပင့္ေဆာင္ သြားေလသည္။
ေတာင္ငူဘုရင္ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ အိမ္ေရွ႕မင္းအျဖစ္ႏွင့္ရွိစဥ္ကပင္ မိမိခ်စ္လွစြာေသာ မိဖုရား ရာဇဓာတုကလ်ာ အနိစၥ ေရာက္သျဖင့္ စိတ္လက္မခ်မ္းသာရွိေနရာ ယခုတဖန္ ဟံသာဝတီမင္း၏ လက္ေအာက္ဘုရင္ခံငယ္အျဖစ္ေနရသည္တြင္ ပိုမို၍ စိတ္ေဝဒနာခံစားရရွာသည္။ ထုိ႔ျပင္ မိမိကိုယ္တုိင္ကပင္လည္း လက္႐ံုးအားကိုးသူျဖစ္သျဖင့္ အေနာက္ဘက္လြန္မင္း ကို လက္စားေခ်၍ အင္းဝေရႊနန္းကိုပင္ သိမ္းျမန္းလိုသည့္ဆႏၵ ျပင္းျပဟန္တူသည္။ အင္းဝေရႊနန္းကို ၾကံစည္ရန္ကား မလြယ္ကူလွေပ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ သံလ်င္ၿမိဳ႕စား ကုလားငဇင္ကာႏွင့္ ပူးေပါင္းၾကံစည္ရေသာ္ သင့္မည္ဟု အယူေတာ္ရွိေတာ္မူ သည္။ သံလ်င္ၿမိဳ႕စားသည္ လက္နက္အင္အား၌ ၾကြယ္ဝသည္ကို သိေတာ္မူသည့္အတိုင္း ထိုၿမိဳ႕စားကုလားအား မိမိႏိုင္ငံေတာ္သို႔ လာေရာက္၍ မိမိကို သံလ်င္သုိ႔ ေခၚေဆာင္ယူပါရန္ စာသဝဏ္ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ ေရးၿပီးလွ်င္ ၾကက္႐ိုးပင္စားကို ေစတမန္ျပဳ၍ သံလ်င္သုိ႔လႊတ္သည္။ ထိုသုိ႔ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ ၾကံစည္ခ်က္ကို ဘေထြးေတာ္ႏွင့္ ညီေတာ္မ်ားပင္လွ်င္ မရိပ္မိ မသိရွိၾကေခ်။ ကုလားငဇင္ကာကလည္း "ေကာင္းပါၿပီ၊ ကၽြႏု္ပ္တြင္ ယခုအင္အားနည္းသည့္အခိုက္ ျဖစ္ပါသည္။ ဂိုဝါစစ္ဘုရင္ထံသုိ႔ ေစလႊတ္၍ သေဘၤာလူသူေတာင္းပါမည္။ အမႈရွိလွ်င္လည္း တတ္ႏိုင္သမွ် ကူညီပါမည္" ဟု စာျပန္သည္။ ထိုေနာက္ မ်ားမၾကာမီ နတ္သွ်င္ေနာင္ထံမွ ေပါတုဂီ (ေပၚတူဂီ) ဗိုလ္မွဴးငဇင္ကာအား အထက္ ကတိရွိသည့္အတိုင္း အကူ အညီ လာေစခ်င္ေၾကာင္း စာေရာက္လာျပန္သျဖင့္ ငဇင္ကာသည္ ကုလားျဖဴ၊ ကပၸလီ၊ အေျမာက္၊ ေသနတ္ အျပည့္အစံု ႏွင့္ ဇြင္ေဒကရသီယာ ကို ႀကီးၾကပ္ေစၿပီးလွ်င္ ေတာင္ငူသို႔ ခ်ီတက္ေစသည္။
သကၠရာဇ္ ၉၇၄-ခုႏွစ္ ဝါေခါင္လတြင္ သံလ်င္စား ေပၚတူဂီဗိုလ္မွဴး ကုလားငဇင္ကာက လႊတ္လိုက္ေသာ ဇြင္ေဒကရသီယာ ၏ တပ္သည္ ေရေၾကာင္းခ်ီတက္၍ လာသည္။ ကုလားတုိ႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ မုတၱမစား ေစာဗညားဒလလည္း ၾကည္းေၾကာင္း ခ်ီတက္၍ လာသည္။ ထိုအခိုက္ ေက်ာက္ေမာ္တြင္ တပ္ခ်၍ေနေသာ မင္းရဲေက်ာ္စြာသည္ ကုလားမ်ားတက္လာသည္ကို ႐ုတ္တရက္ျဖစ္သျဖင့္ မသိရဘဲ အေျမာက္စိန္ေျပာင္းသံကို တခ်က္ၾကားရမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဗိုလ္မွဴးမ်ားကို ဆင့္ေခၚစီရင္၍ ခုခံတုိက္ခိုက္ေလသည္။ သုိ႔ ခုခံတိုက္ခိုက္ပါေသာ္လည္း မင္းရဲေက်ာ္စြာတို႔အေရးနိမ့္၍ ထိုစစ္ပဲြတြင္ မင္းရဲေက်ာ္စြာ ဆင္ထက္မွ က်ည္သင့္၍ က်ဆံုးသည္။ ထုိေနာက္ ကုလားငဇင္ကာက လႊတ္လိုက္ေသာ ဇြင္ေဒကရသီယာ၏ တပ္သည္ ေတာင္ငူၿမိဳ႕တြင္းသို႔ ေတာင္မ်က္ႏွာမွ ဝင္ ၍ ၿမိဳ႕ကိုသိမ္းယူၿပီးလွ်င္ နတ္သွ်င္ေနာင္မင္းသားကိုလည္း မိဖုရားႏွစ္ပါး၊ အေျခြအရံမ်ားႏွင့္တကြ သံလ်င္သို႔ ေခၚေဆာင္ သြားသည္။
ေတာင္ငူကို ကုလားမ်ား ခ်ီတက္တုိက္ခိုက္ေၾကာင္း အေနာက္ဘက္လြန္မင္းတရားႀကီး ၾကားသိေတာ္မူေလေသာ္ မိမိ၏ လက္ေအာက္ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဖ်က္ဆီးရမည္ေလာဟု အမ်က္ေတာ္ရွိ၍ ခ်က္ျခင္းပင္ စစ္ႏွစ္ဘက္ညႇပ္ကာ ေတာင္ငူေၾကာင္း ခ်ီေစသည္။ လႊတ္လိုက္ေသာ စစ္တပ္ေတာ္သည္ ရမည္းသင္းအရပ္တိုင္ေအာင္ ေရာက္လာ၍ ေတာင္ငူကို ကုလားမ်ား သိမး္ယူၿပီးသည္သာမက နတ္သွ်င္ေနာင္ကိုပါ သံလ်င္သို႔ ေခၚေဆာင္သြားၿပီဟု ၾကားသိရလွ်င္ မင္းတရားႀကီးသည္ မ်ားစြာ စိတ္မခ်မ္းမသာ ျဖစ္ေတာ္မူၿပီး တပ္ေတာ္ကို ျပန္ေခၚေတာ္မူသည္။ ထိုႏွစ္တြင္ပင္ ကုလားငဇင္ကာ၏ လက္နက္ႏုိင္ငံျဖစ္ ေသာ သံလ်င္ၿမိဳ႕ကို ခ်ီတက္တိုက္ခိုက္ေစေတာ္မူသည္။ ေတာင္ငူမင္း သံလ်င္သုိ႔ ဆုိက္ေရာက္လာလွ်င္ ငဇင္ကာက ရဲမက္ဗိုလ္ပါ အခင္းအက်င္း အတီးအမႈတ္ျဖင့္ ဧည့္ခံဆီးႀကိဳ သည္။ ေတြ႔ဆံုၾကလွ်င္ ေတာင္ငူမင္းက ငဇင္ကာ၏လက္ကို ကိုင္ဆဲြ၍ မိန္႔ေတာ္မူသည္မွာ ... "ငါသည္ ေဆြမ်ိဳးရင္းခ်ာမ်ား ကို ပစ္ခြာ၍ ေပၚတူဂီဗိုလ္မွဴးထံ ေရာက္လာသည္မွာ ေဆြမ်ိဳးရင္းခ်ာမက ယုံၾကည္ထင္မွတ္၍ ေရာက္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ကတိသစၥာ ရွိသည့္အတိုင္း ျမဲျမံေတာ္တည့္မွန္ကန္စြာ ဆီးခံလုပ္ၾကံရမည္"။ ငဇင္ကာကလည္း "မည္သုိ႔မွ် မေၾကာင့္ၾကပါႏွင့္၊ ႀကိဳးစားအားထုတ္၍ ကၽြန္ေတာ္၏အသက္ႏွင့္ကိုယ္ တည္ေနသမွ် ကာလ ပတ္လံုး စြန္႔စားတြန္းလွန္ပါမည္" ဆုိလွ်င္ ေတာင္ငူမင္းက ရတနာေက်ာက္ေကာင္း တင္သည့္ ေရႊလက္စြပ္ အျပည့္ထည့္ ထားေသာ ေရႊအစ္တလံုးကို ေပၚတူဂီဗိုလ္မွဴးငဇင္ကာသို႔ ေပးသည္။ ငဇင္ကာက မယူ ျငင္းဆန္ၿပီးလွ်င္ ေတာင္ငူကို အလုိ ေတာ္ျပည့္မွ သနားေတာ္မူသည့္ ဆုကို လက္ခံပါမည္ ဟု ေလွ်ာက္ၾကားသည္။
သကၠရာဇ္ ၉၇၄-ခု၊ ျပာသိုလဆန္း ၄-ရက္၊ တနင္းလာေန႔တြင္ အေနာက္ဘက္လြန္မင္းသည္ ေတာင္ငူ (သံလ်င္ျဖစ္မည္) သို႔ ၾကည္းေၾကာင္း၊ ေရေၾကာင္း စစ္သည္ေတာ္မ်ားစြာႏွင့္ ခ်ီတက္ေရာက္လာသည္။ သံလ်င္ၿမိဳ႕ အထားအေနေကာင္း၍ အတြင္းမွ အေျမာက္စိန္ေျပာင္းတုိ႔ျဖင့္ပစ္ခတ္ရာတြင္ ျမန္မာတပ္သားတို႔ အေသအေပ်ာက္မ်ားရကား တပ္ကို ေနာက္ဆုတ္ ၿပီးလွ်င္ သံလ်ငက္ုိ ေဘးပတ္လည္မွ ဝိုင္းရံထားသည္။ ဤသို႔ အစာေရစာ မသြင္းႏုိင္ေအာင္ ပိတ္ဆို႔ထားသည္မွာ ၂-လ ေက်ာ္ ၾကာျမင့္သည္။ သံလ်င္ၿမိဳ႕တြင္းမွ ငဇင္ကာ၏တပ္သားတုိ႔ ရံဖန္ရံခါ ထြက္၍တုိက္သည္။ ငဇင္ကာလည္း ကိုယ္တိုင္ ထြက္၍တုိက္မွ အေရးသာမည္ကို ယံုၾကည္သျဖင့္ ကိုယ္တုိင္ ကြပ္ကဲအုပ္ခ်ဳပ္၍ ထြက္ေတာ္မူလွ်င္ နတ္သွ်င္ေနာင္က "ဓမၼ ရာဇာသည္ ငါ့ေဆြမ်ိဳးပင္ျဖစ္သည္။ ေဆြမ်ိဳးလက္ေအာက္မခံလုိ၍ ဗိုလ္မွဴးထံေရာက္သည္။ ေသတူရွင္ဘက္ ဗိုလ္မွဴး ထြက္ရာ ငါလည္း ထြက္၍လုိက္မည္၊ တုိက္မည္" ဟု မိန္႔ဆိုေတာ္မူၿပီးလွ်င္ ငဇင္ကာႏွင့္အတူ ထြက္တိုက္ေတာ္မူသည္။
ေနာက္တေန႔တြင္ မင္းမဟာဓမၼရာဇာတပ္က အမတ္တေယာက္ကုိ သံျပဳ၍ ဆင္တစီးႏွင့္ သံလ်င္သုိ႔လႊတ္လိုက္သည္။ မဟာဓမၼရာဇာက ေပးလိုက္ေသာ စာသုဝဏ္ကို ဘတ္ေစရာတြင္ ... "ေပၚတူဂီအမ်ိဳးသားႏွင့္ငါတုိ႔သည္ ရန္စစ္ရန္စ ရွိၾကသည္မဟုတ္၊ ငါ့ရန္သူျဖစ္ေသာ ေတာင္ငူမင္းကို သိမ္းဆည္းထားေသာ ေၾကာင့္သာ ရန္စစ္ျဖစ္ရသည္၊ ငါ့ရန္သူကိုေပးအပ္လွ်င္ စစ္ေျပၿငိမ္းၾက၍ ေနျမဲတုိင္းေနၾကမည္ပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္" ဟူ၍ ပါ ရွိသည္။ သို႔စာတြင္ ပါသည္ကို ေပၚတူဂီဗိုလ္မွဴး ငဇင္ကာက ... "ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ ကတိသစၥာ ျမဲတည့္ေတာ္မွန္သည့္ လူမ်ိဳး ျဖစ္သည္၊ ဝင္ေရာက္ေပါင္းေဖာ္လာသည္ကို ကတိသစၥာရွိသည့္အတိုင္း ေပါင္းဘက္ႀကိဳးပမ္း မ စရမည္ ျဖစ္သည္၊ ေတာင္ငူမင္းကို အလိုရွိေသာ္လည္း မေပးမအပ္သာေၾကာင္း" ျပန္ဆုိေလွ်ာက္ၾကားလုိက္သျဖင့္ ထိုျပန္ၾကားစာကိုယူ၍ ျမန္မာမင္းသံသည္ တပ္မေတာ္သို႔ ျပန္လာသည္။ ထုိေနာက္ မဟာဓမၼရာဇာတပ္သည္ ၾကည္းေၾကာင္း ေရေၾကာင္း ႏွစ္ဘက္ညႇပ္၍ အျပင္းအထန္တုိက္ခုိက္ၾကျပန္သည္။ ထို သုိ႔ တုိက္ခိုက္ေနၾကစဥ္ စစ္တေကာင္းၿမိဳ႕က ေပၚတူဂီအမ်ိဳးသား "မာရက်စ္ဓေမၼ" အမည္ရွိေသာ ကုန္သည္သည္ သေဘၤာ ျဖင့္ ရခိုင္ျပည္သုိ႔ေရာက္လာရာတြင္ သံလ်င္တြင္ ေပၚတူဂီအမ်ိဳးသားတုိ႔ႏွင့္ ျမန္မာတို႔ စစ္ျဖစ္ေၾကာင္း ၾကားသိရလွ်င္ ရတတ္သမွ် လူစုၿပီးကာ သံလ်င္ၿမိဳ႕သုိ႔ သေဘၤာလႊင့္လာသည္။ သံလ်င္သုိ႔ေရာက္လွ်င္ မဟာဓမၼရာဇာ၏ ေလွတပ္က သေဘၤာႏွင့္တကြ သေဘၤာပါလူမ်ားကို ဥပါယ္တံမ်ဥ္ျဖင့္ သိမ္းယူဘမ္းဆီး၍ အက်ဥ္းခ်ထားလိုက္သည္။
နတ္သွ်င္ေနာင္ ဗရင္ဂ်ီဘာသာသုိ႔ ဝင္ျခင္း
ထုိေနာက္ မာရက်စ္ဓေမၼ၏လူစုကို အနာအက်င္ျပဳ၍ စာတေစာင္ေရးၿပီးလွ်င္ သံလ်င္သို႔ ေဖာင္ျဖင့္ေမွ်ာလိုက္သည္။ စာတြင္ "ဗိုလ္မွဴး ဇြင္ကာကူ သတိျပဳေလ၊ ငါ့ရန္သူကို မေပးအပ္လွ်င္ ဤကဲ့သို႔ခ်ည္း ျဖစ္ၾကရမည္" ဟူ၍ ပါသည္။ ထုိ ဒုကၡသည္ တုိ႔ ဇြင္ကာကူထံေရာက္၍ ျမင္ရလွ်င္ မ်ားစြာသနား၍ ေဒါသလည္း ထြက္သည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ဤ အခ်င္းအရာကို ျမင္လွ်င္ မ်ားစြာစိတ္နာ၍ ငဇင္ကာႏွင့္ တစိတ္တဝမ္းတည္းျဖစ္ကာ ဗရင္ဂ်ီဘာသာသို႔ ဝင္သည္။ ဗရင္ဂ်ီ ဘုန္းႀကီး အံေထာ္နီအာလေမတူ ႏွင့္ကူ႐ုဇာစူတုိ႔ကဘာသာသို႔သြတ္သြင္းေပးသည္။
ေနာက္ဆံုးတိုက္ပဲြ
ျမန္မာတို႔သည္ ေန႔ကိုမတိုက္ေတာ့ဘဲ ညကိုသာလွ်င္ တုိက္ၾကေတာ့သည္။ တညတြင္ တစုတ႐ံုးတည္း သံလ်င္ၿမိဳ႕ ေျမာက္ မ်က္ႏွာက ၿမိဳ႕ကုိ တဟုန္တည္း တက္ၾကသည္။ ျမန္မာစစ္သည္ ၁၅၀၀ေက်ာ္မွ် ၿမိဳ႕တြင္းဝင္မိရာ ေပၚတူဂီဗိုလ္မွဴးႏွင့္ ေပၚတူဂီ ရဲမက္အေပါင္းတုိ႔ ၿဖိဳးၿဖိဳးဖ်ဖ် လုိက္လံပစ္ခတ္တုိက္ခုိက္ၾကသည္တြင္ ဝင္မိသမွ်ေသာ လူ ၁၅၀၀-ေက်ာ္တုိ႔အနက္ မ်ားစြာေသဆံုးၾကၿပီး မတက္မငင္ႏုိင္၍ ဆုတ္ခြာၾကရကုန္သည္။ ထုိေနာက္ သကၠရာဇ္ ၉၇၄-ခုႏွစ္၊ တန္းခူးလျပည့္ေန႔တြင္ ျမန္မာသူရဲေကာင္းတုိ႔သည္ အေရွ႕မ်က္ႏွာတံခါး၌ အေစာင့္ထားသည့္ ေပၚတူဂီ ၁၂-ေယာက္ကို ညတခ်က္တီးေက်ာ္တြင္ ထုိးခုတ္သတ္ျဖတ္၍ ၿမိဳ႕တံခါးကို ဖြင့္ေပးသည္ႏွင့္ မင္း မဟာဓမၼရာဇာ၏ ရဲမက္တုိ႔သည္ တဟုန္တည္း ဝင္ၾကသည္။ၿမိဳ႕ ေလးမ်က္ႏွာကလည္း တညီတညြတ္တည္း တက္ၾကသည္ႏွင့္ မခံမရပ္ႏုိင္ဘဲ ၄င္းေန႔မိုးလင္းတြင္ သံလ်င္ၿမိဳ႕ ပ်က္ေလ သည္။ သံလ်င္ပ်က္လွ်င္ ဗိုလ္မွဴးငဇင္ကာႏွင့္ နတ္သွ်င္ေနာင္ကို လက္ရဖမ္းမိသည္။ ထိုေနာက္ မဟာဓမၼရာဇာက ငဇင္ကာ အား ... "ငါအႀကိမ္ႀကိမ္ စာေပးမွာထားသည္၊ ငါ့ရန္သူကို အပ္ရမည္ဆုိသည္ကို မေပးမအပ္ေနသည္မွာ ယခုငါ့လက္သုိ႔ ေရာက္ၿပီ။ အသနားခံ၍ ေတာင္းပန္လွ်င္ ခ်မ္းသာေပးမည္" ဟု မိန္႔ေတာ္မူသည္။ ေပၚတူဂီဗိုလ္မွဴးကလည္း "ကၽြႏု္ပ္တြင္ အျပစ္မရွိသည္ကို အဘယ္ေၾကာင့္ေတာင္းပန္ရမည္နည္း၊ အရွင္မင္းႀကီး၏ရန္သူ ကို လက္ခံသည္ဆုိရာမွာလည္း အရွင္မင္းႀကီး၏ရန္သူျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ခပ္သိမ္းေသာသူအေပါင္းတုိ႔၏ ရန္သူျဖစ္ရေတာ့အံ့ေလာ၊ ကၽြႏု္ပ္အား မိတ္ဖဲြ႔လာလွ်င္ ကၽြႏု္ပ္၏မိတ္ေဆြခင္ပြန္းျဖစ္သည္။ မိတ္ေဆြခင္ပြန္းကို အမွန္ မခၽြတ္မယြင္း စြမ္းေဆာင္ရမည္ ျဖစ္၍ စြမ္းေဆာင္ေပသည့္ဓမၼတာအတိုင္း တေန႔ေမြးလွ်င္ တေန႔ေသရျမဲျဖစ္သည္။ ယခု အရွင္မင္းႀကီး၏လက္သုိ႔ေရာက္၍ ျပဳလုိရာျပဳႏုိင္မည္ပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။ သုိ႔ရာတြင္ ကၽြႏု္ပ္ႏွင့္ေတာင္ငူမင္းမွာ ေသလွ်င္ေသခ်င္း၊ ရွင္လွ်င္ရွင္ခ်င္း၊ သစၥာကတိ ႀကီးစြာရွိသည္။ ေသလွ်င္လည္းအတူ၊ ရွင္လည္း အတူတူျဖစ္လုိသည္" စသည္ျဖင့္ မတုန္မလႈပ္ ေလွ်ာက္ၾကားသည္။
တဖန္ ေတာင္ငူမင္းကို စစ္ေမးျပန္ကလည္း "ငါ့အေၾကာင္းကို စစ္ေမးလွ်င္ ငါ့အေၾကာင္းကို သိၿပီးပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ ဤ ေပၚတူဂီအမ်ိဳးသားတုိ႔ႏွင့္ ေပါင္းရွက္၍ တေသြးတည္းတသားတည္းျဖစ္ၿပီးရကား ေသေဘးကို ေၾကာက္သာေတာ့မည္ မဟုတ္၊ ဓမၼတာတမ္း ျဖစ္ျမဲပ်က္ျမဲပင္။ ငါတေယာက္တည္းသာ ျဖစ္ရပ်က္ရသည္ မဟုတ္၊ လက္သုိ႔ေရာက္သည္ဟု သတ္ ေသာ္လည္း ကိုယ္ကာယ အေကာင္သာ ေသမည္၊ အသက္ကို စိုးပိုင္သည္မဟုတ္၊ ျပဳလိုရာ ျပဳေလ၊ ခံမည္" ဟူ၍ မိန္႔ေတာ္ မူလွ်င္ ေတာင္ငူမင္းႏွင့္ ငဇင္ကာတုိ႔ကို သကၠရာဇ္ ၉၇၄-ခု၊ တန္းခူးလျပည့္ေက်ာ္ ၃-ရက္၊ စေနေန႔တြင္ သံလ်င္ၿမိဳ႕ ေစ်းလည္၌ ကားၾကက္၍ ကြပ္မ်က္သည္။ သံလ်င္တြင္ အနိစၥေရာက္ရသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ နတ္သွ်င္ေနာင္ကို သံလ်င္ ေရာက္ မင္းတရား ဟူ၍ တြင္သည္။ (ဤကား ေပၚတူဂီရာဇဝင္ႏွင့္ မဟာရာဇဝင္ႀကီးတို႔ကို အေထာက္အထားျပဳ၍ ေရးသားအပ္ေသာ နတ္သွ်င္ေနာင္၏ အတၳဳပၸတၱိေပတည္း။) နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ အသက္ ၃၁-ႏွစ္သာ ရွိပါေသးသည္။
သတ္ပံုအေရးအသား
နတ္သွ်င္ေနာင္ဟူေသာ အမည္တြင္ `သွ်င္´ ကို ရေကာက္ႏွင့္ ‘ရွင္’ သင့္သည္၊ သ ယပင့္ဟထိုးႏွင့္ ‘သွ်င္’ သင့္သည္ စသည္ျဖင့္ အခ်ိဳ႕သူတုိ႔ ဝိဝါဒကဲြျပားလ်က္ ရွိၾကသည္။
နတ္သွ်င္ေနာင္ ဟူေသာအမည္ကို သ-ကို ယပင့္ဟထိုး၍ ေရးသင့္သည္။ `ေရႊနန္းေရႊထြတ္၊ ဦးညြတ္မကြာ၊ သုဓမၼာဝယ္၊ ေရႊမင္စာေရး၊ မိန္႔ေတာ္ေပးလို႔´ စသည္ျဖင့္ ခ်ီေသာ အကၡရာခဲြထား၌ … ပတိဣႆရ၊ သာမ်တၳ၏၊ အရထုတ္ေဖြ၊ အေဆြအိမ့္ရွင္၊ ဆင္ျဖဴရွင္မ်ိဳး၊ စကား႐ိုးဝယ္၊ ဟထိုးရႀကီး၊ တသီးထိုမွ၊ အယ်အေယ်၊ ဘေႏၱေဘာေႏၱာ၊ အာဝုေသာႏွင့္၊ မိန္႔ေဟာသဒၵါ၊ အာယသၼ၊ ဘဒၵႏၱ၏၊ အတၳေထြျပား၊ အသွ်င္မ်ားကို၊ မွတ္သား ဆန္းၾကယ္၊ သဝယ္ ယပင့္၊ ဟထိုးဆင့္ေလာ့။ ဟူ၍ လာရွိသည္ကို ေထာက္ရာသည္။
မဃေဒဝလကၤာသစ္ တတိယပိုင္း ပုေတၱာဝါဒခဏ္း ပုဒ္ေရ ၂၅၀ တြင္လည္း … `သိၾကားနတ္သွ်င္၊ ကုသိုလ္ရွင္အား၊ မျမင္ေရွာင္ကာ၊ မေနသာတည့္၊ ျမင္ပါလ်က္ကဲ့၊ ကုသိုလ္မဲ့က၊ တိမ္းငဲ့မ်က္ႏွာ၊ မ႐ႈသာတည့္´ စသည္ျဖင့္ ‘သွ်င္’ ႏွင့္ ‘ရွင္’ ခဲြထားကို အထင္အရွားေဖာ္ျပေရးသားထားသည္။ ထိုဆရာမ်ား၏ အာေဘာဂ ကိုေထာက္၍ ကၽြႏု္ပ္တည္းျဖတ္ေသာ စာအုပ္ကိုလည္း ‘နတ္သွ်င္ေနာင္’ ဟူေသာအမည္တြင္ သ ကို ယပင့္ဟထိုး၍ ေရးလိုက္သည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္ ဟူေသာ အမည္တြင္ `နတ္သွ်င္´ ဟူေသာ ေပါရာဏစကားမွာ ‘မင္း၊ ဘုရင္’ ဟူေသာ အနက္အဓိပၸာယ္ ရသည္။ နတ္သွ်င္ေနာင္ဟူေသာ အမည္မွာလည္း ဘုရင္မင္းျမတ္၏ ေနာင္ေတာ္ ဟူ၍ အဓိပၸာယ္ ရေပသည္။
နတ္သွ်င္ေနာင္သည္ ေတာင္ငူေရႊနန္းကို သိမ္းျမန္းစိုးစံေတာ္မူသည့္အခါတြင္ ညီေတာ္ မင္းရဲေက်ာ္စြာကို အိမ္ေရွ႕ေပးခဲ့ သည္။ ေနာင္ေသာ္ အိမ္ေရွ႕မင္း မင္းရဲေက်ာ္စြာ နန္းတက္ရာတြင္ ေနာင္ေတာ္ျဖစ္သည္ကို အစဲြျပဳ၍ ေတာင္ငူမင္းအား နတ္သွ်င္ေနာင္ ဟူေသာအမည္ျဖင့္ ေခၚေဝၚသည္ဟု ယူဆဘြယ္ျဖစ္ေပသည္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္တြင္ မင္းဧကရာဇ္ တို႔သည္ ဤနည္းႏွင္ႏွင္ သေဘာေပါက္ေသာ ဘဲြ႔အမည္မ်ားကို ခံယူၾကကုန္သည္။ ေတာင္ငူေခတ္က `နတ္သွ်င္´ ဟူေသာ အမည္သည္ အလြန္သိမ္ေမြ႔ယဥ္ေက်း၍ အေတာ္ပင္ ေခတ္စားဟန္တူသည္။ ထုိေၾကာင့္ နတ္သွ်င္ႏွမေတာ္၊ နတ္သွ်င္ မယ္ေတာ္ စေသာ ဘဲြ႔အမည္မ်ားကိုလည္း အခ်ိဳ႕ မင္းသၼီးတုိ႔ ခံယူၾကကုန္သည္။
ကိုးကား
ေမာင္ခ်မ္းျမ (မဟာဝိဇၨာဘဲြ႔ရ) တည္းျဖတ္၍ ပိဋကတ္ေတာ္ျပန္႔ပြားေရးပံုႏွိပ္တုိက္၊ ေအာင္ဆန္းလမ္း၊ မႏၱေလး
ျမန္မာကဗ်ားေ႐ြးခ်ယ္ခ်က္ႏွင့္ရတုေ႐ြးခ်ယ္ခ်က္(ဟံသာဝတီ)
ျမန္မာစာညြန္႔ေပါင္းက်မ္း ဒုတိယတဲြ နတ္သွ်င္ေနာင္ ရတုမ်ား၏ ေအာက္ေျခတြင္ ပါရွိေသာ ဦးေက်ာ္ထြန္း၏မွတ္ခ်က္
မႏၱေလးတကၠသိုလ္ေက်ာင္း၊ သုေတသနအဖဲြ႔၊ အုပ္ခ်ဳပ္သူ 'ဦးကိုေလး' ေက်ာင္းအုပ္ႀကီး၊ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝေသာစာစဥ္ (၂)
ကိုရြက္ဝါ 15:44, 22 ေအာက္တိုဘာ 2008 (UTC)
ထပ္ဆင့္တင္ျပအပ္ပါသည္။
